اهمیت انتخاب عناوین مجرمانه در طرح دعوا

هر کسب و کاری برای آنکه در مسیر پیشرفت حرکت کند ، راهبردهای خاص خود را دارد. اطلاعاتی که از آن در قانون یا عرف تجارتی به عنوان اسرار تجاری (trade market)  یاد می شود.

اسرار تجاری داده های مختلفی را در بر میگیرند و محدود به یک یا چند اطلاعات خاص نیستند. هر داده ای که به طور مستقل دارای ارزش اقتصادی بوده، در دسترس عموم قرار نداشته و صاحب آن ، اقداماتی مقتضی جهت حفظ و حراست از ان ها انجام داده است؛ مشمول اسرار تجاری می شود. مثل اطلاعات مشتریان ، تکنیک ها و روش های کسب درآمد یا اطلاعات مالی . در مطالب گذشته در خصوص نحوه حمایت قانون گذار از صاحبان اسرار تجاری به تفصیل صحبت شده است. اما در این نوشته موضوع دسترسی غیر مجاز مورد توجه قرار می گیرد. در قانون جرایم رایانه ای ، رفتار هایی مورد جرم انگاری قرار گرفته اند که اگر عمل شخصی مشمول یکی از آن ها شود ، مجرم شناخته شده و مطابق قانون با وی برخورد می شود.

یکی از این رفتار ها دسترسی غیر مجاز می باشد. ماده ۱ این قانون جرم را اینگونه تعریف کرده است که هر کس به طور غیر مجاز به داده ها ، یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است ، دسترسی یابد به مجازات مقرر محکوم می شود. توضیح آنکه قوانین کیفری قالب هایی هستند که اگر رفتار اشخاص در آن قالب ها جای گیرد ، آن عمل جرم انگاشته می شود.

در خصوص مجازات نقض اسرار تجاری ، جرم دسترسی غیر مجاز و سایر جرایم هم شیوه به همین منوال می باشد. اگر اقدام شخص در قالب نقض اسرار تجاری بگنجد و صاحب اسرار تجاری بتواند فاکتور های لازم را به اثبات برساند شخص تحت عنوان ناقض اسرار تجاری و مطابق قانون تجارت الکترونیکی مورد پیگرد قرار می گیرد. اما گاه اتفاق می افتد که داده ها ، ویژگی اسرار تجاری را به همراه ندارند یا عناصر قانونی لازم برای تحقق این جرم مهیا نیست. در این گونه موارد تشخیص قالب صحیح از اهمیت فراوانی برخوردار است.

اشتباه در تشخیص عنوان مجرمانه و در پی آن طرح شکایت ممکن است امکان اقامه دعوای مجدد را از بزه دیده سلب و در نتیجه خسارت جبران نشده باقی بماند و از طرف دیگر رفتار مرتکب نیز بدون عقوبت به دست فراموشی سپرده شود. باید دانست که برای حفظ حقوق افراد جامعه ، امکان طرح شکایت علیه افراد برای رفتار واحد با محدودیت هایی رو برو است. اگر چنین نبود ، این مسئله دست آویزی می شد برای افراد سودجو تا براحتی برای فعلی واحد مدام طرح شکایت کرده و عناوین مجرمانه گوناگون را به دیگران نسبت دهند.

خلاصه آنکه در هر مورد بررسی دقیق رفتار انجام شده و تطبیق آن با عناوین مجرمانه از اهمیت بسیاری برخوردار است. شاکی می تواند با استفاده از تعاریف قانونی در خصوص انواع جرایم و تحلیل های صورت گرفته ، جرم واقع شده را اثبات نمایند یا آنکه متهم در مقام دفاع با استفاده از قوانین از خود دفاع کرده و رفتار انجام شده را از جرم انتسابی متمایز گرداند.