خلاصه
دادگاه عالی بریتانیا استیبل‌آی را در برابر ادعای کپی‌رایتِ «گتی‌ایمیجز» برنده خواند. ادعای اصلیِ آموزش مدل با تصاویر کپی‌رایت‌شده در میانه‌ی جلسه کنار گذاشته شد و فقط تخلف در استفاده از واترمارک گتی تأیید شد. رأی هیچ سابقه‌ی حقوقی روشنی برای سایر پرونده‌های مشابه به‌جا نگذاشت.
مقدمه
این مقاله درباره‌ی نتیجه‌ی نخستین شکایت بزرگ کپی‌رایت علیه ابزار تولید تصویر هوشمند در بریتانیا می‌گوید. رأی دادگاه چه پیامی برای توسعه‌دهندگان و هنرمندان دارد؟
چه اتفاقی افتاد؟
اواخر سال ۲۰۲۳ «گتی‌ایمیجز» از «استیبل‌آی» شکایت کرد که میلیون‌ها تصویرش را بدون اجازه برای آموزش مدل Stable Diffusion دانلود کرده است. شکایت در چند بخش مطرح شد:
- کپی‌رایت: ذخیره یا بازتولید غیرمجاز
- علامت تجاری: ظاهر شدن واترمارک گتی در تصاویر خروجی
در جریان دادگاه، گتی ادعای اصلیِ کپی‌رایت را کنار گذاشت، دلیل: شواهد کم.
نتیجه‌ی دادگاه
قاضی «جوانا اسمیت» بخش زیر را پذیرفت:
- ✓ تخلف علامت تجاری: برخی تصاویر تولیدشده واترمارک گتی را حمل می‌کنند.
- ✗ کپی‌رایت ثانویه: مدل Stable Diffود اثری را ذخیره یا بازتولید نمی‌کند.
حق تمرین روی تصاویر کپی‌رایت‌شده هیچ قضاوت مشخصی نشد.
چه کسی پیروز شد؟
| طرف | حکم |
|---|---|
| گتی‌ایمیجز | تنها بر بخش واترمارک |
| استیبل‌آی | ادعای مهم کپی‌رایت رد شد |
چرا رأی مهم نیست؟
۱. گتی ادعای اصلی را پس گرفت.
۲. دادگاه درباره‌ی نیاز به مجوز آموزش حکم نکرد.
۳. قضات آینده می‌توانند نظر دیگری دهند؛ سابقه‌ای الزام‌آور شکل نگرفت.
ادامه‌ی جدال در جهان
دعاوی مشابه در جریان است:
- نویسندگان آمریکایی با «آنتروپیک»؛ پرداخت ۱.۵ میلیارد دلار
- یونیورسال موزیک با «یودیو»؛ توافق و راه‌اندازی پلتفرم موسیقی‌ساز هوشمند
نتیجه گیری
پیروزی استیبل‌آی در این مرحله، اما پرسش کلیدی «آیا باید برای آموزش مدل بر اثر کپی‌رایت‌شده اجازه گرفت؟» بی‌پاسخ ماند. توسعه‌دهندگان منتظر رأیی روشن هستند؛ هنرمندان همچنان نگران. هر دو طرف، باید چشم به دادگاه‌های بعدی بدوزند.