خلاصه
اوپن‌آی و مایکروسافت قراردادشان را تازه کردند؛ حالا اعلام رسیدن به «هوش عمومی مصنوعی» دیگر فقط دست اوپن‌آی نیست و یک هیئت مستقل باید آن را تأیید کند. در عوض، مایکروسافت حق استفاده از فناوری اوپن‌آی را تا سال ۲۰۳۲ حفظ کرده و حتی می‌تواند رقبای اوپن‌آی را هم شریک کند. بازی بزرگ AGI رسماً دوئل شده است.
مقدمه
هوش عمومی مصنوعی (AGI) یعنی سیستمی که هوش انسان را برابر یا بیشتر کند. حالا که اوپن‌آی می‌خواهد ساختار سودده بگیرد، مایکروسافت هم سهم بیشتری طلبیده؛ نتیجه یک قرارداد تازه است که کل معادله AGI را تغییر می‌دهد.
چه تغییراتی در قرارداد ۲۰۱۹ ایجاد شد؟
۱) حق مایکروسافت تا ۲۰۳۲ تمدید شد
- استفاده از مدل‌ها و محصولات اوپن‌آی تا ۱۰ سال دیگر ادامه دارد.
- حتی مدل‌های «پسا-AGI» هم مشمول این حق می‌شوند.
۲) اعلام AGI دیگر دست اوپن‌آی نیست
یک هیئت مستقل باید بررسی کند که آیا واقعاً AGI رسیده‌ایم یا نه؛ این یعنی اوپن‌آی نمی‌تواند زودتر از موعد اعلام پیروزی کند.
۳) مایکروسافت می‌تواند单独 به AGI برسد
طبق بند جدید، مایکروسافت مجاز است به‌تنهایی یا با شرکای دیگر روی AGI کار کند؛ حتی اگر رقیب اوپن‌آی باشند.
چه دارایی‌هایی در اختیار مایکروسافت قرار گرفت؟
| دارایی | دسترسی مایکروسافت |
|---|---|
| مدل‌های تجاری | کامل تا ۲۰۳۲ |
| مدل‌های تحقیقاتی داخلی اوپن‌آی | بله، بدون محدودیت عمومی |
| متدهای محرمانه توسعه | در اختیار قرار گرفت |
رقبای احتمالی مایکروسافت در این مسیر
- Anthropic: ماه گذشته مایکروسافت سرمایه‌گذاری جداگانه‌ای روی این رقیب اوپن‌آی انجام داد.
- استارتاپ‌های کوچک‌تر؛ احتمال خرید یا همکاری وجود دارد.
اوپن‌آی چه سودی برد؟
۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌ای که در صورت عدم تغییر ساختار از دست می‌رفت، حالا حفظ شد. ضمناً مایکروسافت به سخت‌افزار مصرفی اوپن‌آی (دستگاه شخصی AGI) کدنخواهد زد؛ این پروژه با طراحی جانی آیو ادامه پیدا می‌کند.
چالش تعریف AGI
سام آلتمن می‌گوید: «AGI تبدیل به واژه‌ای بشدت پرمصرف شده.» به‌جای تعریف کلی، اوپن‌آی هدف گذاشته تا سال ۲۰۲۸ یک «پژوهشگر خودکار واقعی» بسازد؛ چیزی قابل‌اندازه‌گیری‌تر از یک شعار مبهم.
پیامد بازار و جامعه
۱) رقابت شدیدتر
با ورود مستقیم مایکروسافت، شرکت‌های دیگر هم سرعت خود را بالاتر می‌برند؛ احتمال ادغام‌ها و خریدهای جدید زیاد است.
۲) نوسان مالی
هرباره خبر AGI منتشر شود، بازارهای سهام و رمزارز واکنش تند نشان می‌دهند؛ حالا این خبر توسط یک هیئت مستقل کنترل می‌شود.
۳) ایمنی و نظارت
با وجود «guardrails» در قرارداد، نگرانی‌های اخلاقی و امنیتی درباره دسترسی گسترده به کدهای اوپن‌آی همچنان باقی است.
سؤالات بی‌پاسخ
- هیئت مستقل چگونه انتخاب می‌شود؟
- اگر مایکروسافت با استفاده از IP اوپن‌آی زودتر به AGI برسد، محدودیت محاسباتی چقدر مانع می‌شود؟
- آیا «پژوهشگر خودکار» همان تعریف نهایی AGI خواهد بود یا باز هم تغییر می‌کند؟
نتیجه‌گیری
قرارداد تازه اوپن‌آی و مایکروسافت فقط یک تمدید تجاری نیست؛ خط شروع یک دوئل تمام‌عیار برای رسیدن به AGI است. اوپن‌آی سرمایه و استقلال سخت‌افزاری گرفت، مایکروسافت دسترسی بی‌سابقه به فناوری و مجوز رقابت آزاد. حالا هر دو طرف می‌دانند زودترین کسی که به‌سمت خط پایان حرکت کند، تعریف AGI را هم بنابر نیاز خود تغییر خواهد داد.