خلاصه
اگر کیت رم گران‌قیمت‌تان نمی‌تواند فرکانس یا تایمینگ اعلام‌شده را بگیرد، ممکن است مشکل از کنترل‌گر حافظه‌ی داخلیِ CPU باشد. این کنترل‌گر وظیفه برقراری ارتباط میان هسته‌ها و رم را دارد و سقف سرعت، تایمینگ و ولتاژ را تعیین می‌کند. در این مقاله می‌بینید که چگونه توانِ IMC، دمای پردازنده و حتی شانس سیلیکونی شما نهایت عملکرد رم را محدود می‌کند.
1. کنترل‌گر حافظه چه می‌کند؟
IMC یا Integrated Memory Controller درخواست‌های خواندن و نوشتن CPU به رم را مدیریت می‌کند. این بخش تعیین می‌کند روی چه فرکانسی و با چه تایمینگی داده جابه‌جا شود.
1.1 تنگنای زمان و ولتاژ
- هرچه تایمینگ را تنگ‌تر کنید، حاشیه‌ی ا error کمتر می‌شود.
- افزایش VccSA کمی کمک می‌کند، اما دمای بیشتری می‌سازد.
افزونۀ دما و محدودیت‌های الکتریکی باعث می‌شود IMC نتواند فرکانس مطلوب رم را تائید کند.
2. وقتی IMC از رم عقب می‌ماند
برای رسیدن به فرکانس‌های بالا، AMD و اینتل امکان «جداسازی» (دکلاک) کنترل‌گر را داده‌اند؛ رویIntel حالت Gear 2 یا Gear 4 فعال می‌شود و در AMD نسبت 1:2 به‌کار می‌رود.
- Gear 2: IMC با نصف سرعت رم کار می‌کند.
- Gear 4: فقط یک‌چهارم سرعت رم.
این تغییر گاهی پهنای باند را بالا می‌برد، امّا تأخیر نیز اضافه می‌شود؛ در کاربردهای ویرایش ویدئو ممکن است عملکرد نهایی پایین‌تر بیاید.
| پلتفرم | آخرین نسبت 1:1 | بعد از آن چه حالتی فعال می‌شود؟ |
|---|---|---|
| AMD AM5 | 6400 MT/s | 1:2 تا 9000 MT/s، سپس 1:4 |
| Intel نسل 14 | 3600 MT/s (≈7200 شدنی) | Gear 2 یا Gear 4 |
3. برنده قرعه‌کشی سیلیکونی هستید؟
در فرآیند binning، هر چیپ توانِ IMC متفاوتی دارد؛ حتی دو پردازنده‌ی i9 یا Ryzen 7 7800X3D یکسان ممکن است یکی 6400 MT/s را در 1:1 نگه دارد و دیگری نه.
برای تشخیص این موضوع فقط راه عملی وجود دارد: کیت رم را نصب کنید و تست stability انجام دهید.
نتیجه‌گیری
در اورکلاک رم،主板 و کیت فقط بخشی از معادله‌اند؛ کنترل‌گر حافظه داخل CPU تعیین می‌کند تا چه حد می‌توانید پیش بروید. پیش از خرید رم فوق‌سریع، مشخصات توصیه‌شده‌ی سازنده‌ی پردازنده را بخوانید و بدانید که «شانس سیلیکونی» واقعیتی انکارناپذیر در دنیای اورکلاکینگ است.