خلاصه
هوش مصنوعی دیگر فقط ابزار تحلیل داده نیست؛ او اکنون قوانین فیزیک را تغییر میدهد. از کشف نیروهای ناهمارز در پلاسمای غبارگرفته تا افزایش ۱۵درصدی حساسیت آشکارسازهای امواج گرانشی، ماشینها بدون تعصب انسانی نظریههای جدید میسازند و مرزهای دانش بشر را جابهجا میکنند.
مقدمه
اگر آیندهی فهم ما از کیهان دیگر در ذهن انسان کهنهبازنشین شود، بلکه از دل الگوریتمهایی پرقدرت بیرون آید؟ این مقاله مرور میکند که چگونه هوش مصنوعی با سرعتی باورنکردنی مفروضات دیرین فیزیک را به چالش کشیده است.
۱. پلاسمای غبارگرفته: پایان قانون متقابل
۱.۱ نیروی ناهمارز چیست؟
برخلاف تصور دیرین، نیروهای بین ذرات غبار و پلاسما همیشه متقابل نیستند؛ یعنی اگر ذره A بر B نیرویی وارد کند، B همان نیرو را به A برنمیگرداند.
۱.۲ بار ذرات دیگر فقط به اندازهشان نیست
الگوریتمها نشان دادند بار الکتریکی ذرات بیشتر به چگالی و دمای محیط بستگی دارد تا به قطرشان؛ این کشف رفتار گردوغبار فضایی و ابرهای بینسیارهای را دقیقتر توضیح میدهد.
۲. امواج گرانشی: حساسیت را ۱۵٪ بالا بردیم
۲.۱ طرح اورانیا
شبکهی عصبی طرحی جدید به نام اورانیا ساخت که آینهها و لولههای تداخلسنج را چیدمان کرد تا حجم قابل رصد کیهان تا ۵۰ برابر گسترش یابد.
۲.۲ کاهش نویز با یادگیری عمیق
الگوریتمهای کاهش نویز نسلی جدید، سیگنالهای ضعیف ادغام سیاهچالهها را از زمینهی شلوغ کیهان جدا کرده و جزئیات بیسابقهای آشکار میکنند.
۳. روش کار هوش مصنوعی در آزمایشها
- پیشبینی توزیع مادهی تاریک با شبکههای یادگیرنده
- بهینهسازی واکنشهای شیمیایی در چند دقیقه بهجای ماهها
- کاوش در مقالهها و دادهها برای یافتن ارتباطهای پنهان میان کوانتوم و گرانش
۴. همکاری انسان و ماشین
انسان خلاقیت و زمینهی فلسفی میآورد؛ ماشین سرعت و بیطرفی. ترکیب این دو بهسرعت معماهای مادهی تاریک، انرژی تاریک و گرانش کوانتومی را شفافتر میکند.
۵. افق پیشرو
در آیندهی نزدیک، هوش مصنوعی فرضیه میسازد، آزمایش پیشنهاد میدهد و حتی ابزارهای جدید طراحی میکند؛ شاید تلسکوپ بعدی کاملاً توسط الگوریتم طراحی شود تا پدیدههایی ببینیم که تاکنون تصورشان را هم نکردهایم.
دیدگاهتان را بنویسید