خلاصه: آندری کارپتی می‌گوید عامل‌های هوش مصنوعی فقط کمبود حافظه ندارند؛ کل معماری‌شان باید عوض شود. یادگیری تقویتی هم بدون بازخورد دقیق‌تر راکد می‌ماند و اقتصاد قرار نیست یک‌شبه بلرزد؛ تغییر آرام و پیوسته می‌آید.
مقدمه
در گفت‌وگوی ۲٫۵ساعته کارپتی با دوکارکیش پاتل، نکات کمتر دیده‌شده‌ای هست که مسیر توسعه هوش مصنوعی را دگرگون می‌کند. آن چه می‌خوانید چهار پیامی است که زیر سر و صدای رسانه‌ای پنهان مانده.
۱. عامل‌های هوش مصنوعی: حافظه نمی‌خواهند، معماری می‌خواهند
الان چت‌بات‌ها پس از چند پیام اطلاعات قبلی را فراموش می‌کنند. کارپتی می‌گوید مشکل فقط طول سیاهه نیست؛ ساختار سیستم باید «حافظه پایدار» به‌عنوان لایه‌ای جداگانه داشته باشد تا در طول ماه‌ها و سال‌ها تجربه انباشته کند.
راهکار پیشنهادی
- حافظه خارجی قابل فراخوانی (external memory)
- بازنویسی مداوم دانش در قالب گراف دانش
- آزمون فشار برای لبه‌های نادر تا سیستم دربرابر ورودی‌های عجیب پایدار بماند
۲. یادگیری تقویتی: بازخورد کم است، نه پاداش
کارخودران‌ها فقط «تصادف کرد/نکرد» می‌شنوند. کارپتی می‌گوید بازخورد باید در سطح «ترمز با تأخیر ۰٫۳ ثانیه» یا «خروج ۱۲ سانتی‌متری از خط» باشد تا الگوریتم بداند دقیقاً کدام اشتباه را تصحیح کند.
جدول مقایسه‌ای
| نوع بازخورد | دانش منتقل‌شده | سرعت یادگیری |
|---|---|---|
| پاداش دوتایی (موفق/شکست) | کلی و مبهم | کم |
| بازخورد چگالی بالا | نقطه‌زن و جزئی | بالا |
۳. اقتصاد هوش مصنوعی: زلزله نمی‌آید، تقویت می‌شود
به‌جای جایگزینی انسان، سیستم‌های هوشمند کنار او قرار می‌گیرند. طبقه‌بندی بارنامه در لجستیک، پیش‌نویس گزارش در حسابرسی و دستیار بالینی در بیمارستان، همگی مکمل‌اند نه جایگزین.
چشم‌انداز ۵ساله
- ۱۰–۲۰٪ کاهش زمان انجام کارهای روتین
- افزایش تقاضا برای مهارت‌های نظارت و ویرایش
- حفظ اشتغال با شیفت نقش، نه حذف شغل
۴. درس خودران‌ها: مسئله لبه است نه جاده
رانندگی خودکار نشان داده ۹۹٪ مسیر ساده است؛ ۱٪ باقی‌مانده (کودک با دوچرخه در باران شب) تعیین‌کننده است. کارپتی تأکید می‌کند همین ۱٪ را باید تک‌تک شبیه‌سازی و در حافظه بلندمدت ذخیره کرد تا سیستم در دفعات بعد تصمیم درست بگیرد.
نتیجه‌گیری
آینده هوش مصنوعی نه با جهش، که با «پیشرفت مرکب» ساخته می‌شود. اگر جامعه مهندسی روی حافظه پایدار، بازخورد دانه‌دار و ادغام آرام در اقتصاد متمرکز شود، دهه آینده را با سیستم‌های قابل‌اعتماد و مکمل انسان تجربه خواهیم کرد.